تست استال گیربکس اتوماتیک
تست استال چیست؟؟
قبل از بیان تست استال لازم است شما را با قطعه ی توربین یا تور ک کنورتور آشنا کنیم تا هدف از انجام این تست را بهتر درک کنید.
در خودروهای دنده معمولی انتقال نیرو از موتور به گیربکس توسط مجموعه ی دیسک و صفحه و با استفادهای اصطکاک بین دیسک و صفحه و فلایویل موتور اتفاق می افتد،این در حالی است که در خودروهای گیربکس اتوماتیک قضیه کاملا متفاوت است و عامل انتقال نیرو درگیری و اصطکاک خشک نبوده و نیرو توسط تورک کنورتور یا مبدل گشتاور بصورت هیدرولیکی از موتور به داخل گیربکس منتقل می شود.
قطعات داخلی تورک کنورتور یا مبدل گشتاور
خود تورک کنورتور به عنوان یک مجموعه تشکیل شده از قطعاتی با نام های پره های توربین،پره های اویل پمپ،کلاچ لاک آپ،استاتور و همچنین اسپراگ یا کلاچ یک طرفه
در صورت خرابی هریک از این قطعات قدرت انتقالی از موتور به گیربکس با افت شدیدی مواجه شده و تورک کنورتور انتقال قدرت ضعیف تری را انجام می دهد.
مهم ترین علائم خرابی توربین یا مبدل گشتاور
از مهم ترین علائم خرابی توربین یا تورک کنورتور عدم شتاب اولیه در خودروهای دنده اتوماتیک است،این کاهش شتاب به نحوی است که خودرو به سختی از یک رمپ بالا میرود و یا حرکت اولیه در سربالایی ها به سختی اتفاق می افتد.
حال که با قطعه ی توربین و وظیفه ی آن در خودروهای دنده اتوماتیک آشنا شدید لازم است تا در هنگام خرید خودرو از سلامت آن مطمئن شوید تا هزینههای سنگین تعمیر گیربکس اتوماتیک بعد از خرید خودرو به شما تحمیل نشود.
یکی از بهترین راه ها جهت بررسی عملکرد توربین یا تورک کنورتور تست استال است.
تست استال چیست؟؟
تست استال حداکثر دور موتور به دست آمده در وضعیت تمام بار موتور(دریچه گاز در حالت کاملا باز) در موقعیت Dدرایو یاR دنده عقب است.
هدف از انجام تست استال چیست؟؟
در واقع تست استال(stall test) سلامت کلاچ یک طرفه ی توربین یا تورک کنورتور(اسپراگ)،سلامتپره های توربین و پمپ داخل مبدل گشتاور و همچنین سلامت کلاچ ها و ترمز های داخل گیربکس را بررسی می کند.
نحوه ی انجام تست استال؟
جهت انجام تست استال لازم است موارد زیر باید کاملا رعایت شود
موتور را روشن کرده و اجازه دهیم دمای کارکرد موتور به وضعیت عادی یعنی تقریبا دمای بالای ۸۰درجه سانتی گراد برسد،خودرو را در سطح صاف قرار می دهیم به گونه ای که موانعی در جلو و عقب خودرو وجود نداشته باشد.
در این حالت ترمز دستی را فعال کرده و پدال ترمز را با پای چپ می فشاریم،گیربکس را در وضعیت D قرار میدهیم و همچنان که پای چپ پدال ترمز را فشرده با پای راست پدال گاز را تا آخر می فشاریم.
دور موتوری که بر روی صفحه کیلومتر نمایش داده می شود را یادداشت می کنیم و همین عمل را دوباره در وضعیت R یا دنده عقب تکرار می کنیم.
**توجه داشته باشید که تا حد امکان این تست توسط تکنسین های متخصص گیربکس اتوماتیک انجام شود و به هیچ عنوانبازه زمانی این تست نباید از ۵ثانیه فراتر رود چرا که این عمل باعث بالا رفتن شدید دمای روغن و آسیب به قطعات داخلی گیربکس اتوماتیک می شود.
با یادداشت دور موتور های ثبت شده در حالت تست استال به کاتالوگ خودرو مراجعه کرده و محدوده ی تست استالی که شرکت سازنده با توجه به حجم موتور و توان گیربکس معرفی کرده مقایسه می کنیم.
(دور موتور در تست استال از ۱۸۰۰RPM تا ۲۵۰۰RPMدر خودروهای مختلف با حجم موتور های مختلف متفاوت است و ملاک ما دور موتوری است که خود شرکت سازنده به عنوان معیار به ما معرفی می کند)
حال اگر دور موتور ثبت شده در حالت تست استال کمتر از حد نرمال باشد برای مثال در خودروی ۲۰۶ اتوماتیک و اکثر خودروهای سواری دور موتور معیار جهت تست استال ۱۸۰۰RPM است و اگر دور موتور ما ۱۱۰۰تا ۱۵۰۰ را نمایش دهد اینبه معنی خرابی اسپراگ یا کلاچیکطرفه داخل توربین است که خرابی این قطعه شروع حرکت را با کندی شدیدی مواجه می کند.
ولی اگر دور موتور ما در حالت تست استال بالاتر از حد نرمال باشد مثلا به جای ۱۸۰۰RPM دور های بالاتری نظیر 2500RPM و یا حتی بالاتر ثبت شود این به معنی خرابی قطعات داخلی گیربکس نظیر کاسه کلاچ ها و ترمز ها و یا سوختن صفحات داخل گیربکس است.
توجه داشته باشید که تست استال یکی از روش ها جهت بررسی سلامت گیربکس اتوماتیک خودرو است و صحت آندلیلی بر سالم بودن کامل گیربکس اتوماتیک نیست.
جهت بررسی عملکرد صحیح گیربکس اتوماتیک باید خودرو را در شرایط کاری مختلف قرار داد.
برای مثال بررسی آلارمگیربکس اتوماتیک روی صفحه کیلومتر خودرو،بررسی رنگ و بوی روغن گیربکس اتوماتیک،بررسی عدمروغن ریزی و فول بودن سطح روغن،عیب یابی با دستگاه دیاگ تخصصی که می توان خطاهای موجود در کامپیوتر گیربکس را بررسی نمود و همچنین از پارامتر های دور ورودی و خروجی،دمای روغن،فشار روغن و... جهت بررسی سالم بودن قطعات داخلی گیربکس اتوماتیک بهره برد.
البته بعد از موارد بالا تست درایو بهترین گزینه جهت بررسی عملکرد صحیح گیربکس اتوماتیک است.در اینتست نحوه ی شتاب گیری،ضربه یا تقه در تعویض دنده ها و یا معکوس ها و... قابل بررسی است.