پدال شیفتر یا دنده پشت فرمان چیست ؟

نوشته شده توسط:

مهندس معصومی

پدال شیفتر یا دنده پشت فرمان چیست ؟ در گذشته نه چندان دور راننده برای تعویض دنده باید از کلاچ و اهرم تعبیه شده در کنار فرمان یا کنسول میانی استفاده می کرد، اما با ظهور گیربکس های خودکار و نیمه خودکار پیشرفته خودروسازان راه های آسان تر و لذت بخش تری برای این کار ابداع کردند.

پدال های تعویض دنده در پشت فرمان یکی از این ابداعات بودند که ابتدا در خودروهای اسپورت و سریع به کار گرفته شدند، اما امروزه استفاده از آنها در خودروهای عادی مثل فورد اسکیپ و هوندا اودیسه نیز رواج پیدا کرده است. حال سوال اینجاست آیا خودروهای اتوماتیک معمولی نیازی به این پدال ها دارند؟ چه موقع و چرا باید از این پدال ها در خودروهای اتوماتیک استفاده کرد؟

 بیشتر بخوانید: تبدیل خودروهای دنده معمولی به اتوماتیک 

آقای اریک هیوشل (Erich Heuschle) یکی از مهندسین ارشد بخش SRT فیات-کرایسلر در این باره عقیده دارد همیشه افرادی هستند که تمایل به تعویض دنده با شیفترها دارند، زیرا آنها باعث درگیری و لذت بیشتر راننده در فرایند رانندگی می شوند. در اکثر خودروها شیفترهای پشت فرمان نقش افزایش یا کاهش دنده را بر عهده دارند و به طور معمول پدال سمت راست برای دنده بالاتر و پدال سمت چپ برای دنده پایین تر کاربرد دارد. البته در برخی از گیربکس های اتوماتیک می توان از اهرم نیز برای تعویض دستی دنده استفاده کرد. بر اساس گفته های آقای هیوشل گیربکس هشت سرعته ساخت ZF در چلنجر هلکت SRT قادر است در ۱۶۰ میلی ثانیه اقدام به تعویض دنده کند.

 بیشتر بخوانید: تعمیرگاه گیربکس اتوماتیک

با این زمان گیربکس مورد نظر می تواند نمونه های دو کلاچه را از لحاظ سرعت تعویض به چالش بکشاند. برای مقایسه بد نیست بدانید که تعویض دنده نیسان GT-R در حدود ۱۵۰ میلی ثانیه و تعویض دنده بوگاتی ویرون فقط ۸ میلی ثانیه طول می کشد!

بیشتر بخوانید: تعمیر کاتالیزور با شش ماه ضمانت

پدال شیفتر بر روی چه خودروهایی نصب میشود ؟

 

در خودروهای قدرتمند و سریع امروزی استفاده از پدال شیفتر یا دنده پشت فرمان به منظور ثبت زمان های بهتر نه تنها راهگشا نیست، بلکه باعث از دست رفتن زمان می شود. به گفته آقای هیوشل، بیشتر آمار و ارقام مربوط به خودروهای بخش SRT در حالت اتوماتیک گیربکس ثبت شده اند؛ چرا که به اعتقاد وی اتومبیل های پرفورمنس در حالت دستی شاید بهترین عملکرد خود را نشان ندهند، به همین دلیل پدال های پشت فرمان در پیست یا زمان هایی که به حداکثر توان و شتابگیری خودرو نیاز باشد، چندان مفید نیستند. آقای هیوشل همچنین اظهار کرده در مسابقات درگ که نسخه های SRT Hellcat حکمرانی می کنند، خودروهای حاضر برای دستیابی به بهترین زمان ممکن در حالت اتوماتیک قرار داده می شوند.

در خارج از پیست و در شرایط رانندگی عادی، پدال ها می توانند کارایی بیشتری داشته باشند. برای مثال هنگام یدک کشی یا حمل بار زیاد، راننده با انتخاب دنده های سنگین به صورت دستی می تواند از موتور و گیربکس برای کنترل سرعت استفاده کند؛ این در حالی است که به واسطه پدال ها وی نیازی به برداشتن دست های خود از روی فرمان نداشته و بر هدایت خودرو مسلط تر خواهد بود. علاوه بر این در صورت رسیدن به یک سطح شیب دار راننده خواهد توانست با استفاده از پدال ها با سرعت بیشتری اقدام به کاهش دنده ها و در نهایت کاهش سرعت کند. گیربکس های موجود هر چقدر هم که پیشرفته باشند، نمی توانند همانند راننده مسیر پیش رو را مشاهده نموده و بهترین دنده را انتخاب کنند.

شاید برخی بر این باور باشند که با دخالت راننده در کار گیربکس اتوماتیک و تعویض های اشتباه احتمال دارد مشکلی برای آن پیش بیاید، اما آقای هیوشل می گوید که سازندگان فکر این اشتباهات را کرده اند و در صورت کاهش دنده با دور موتور بالا گیربکس از دستور سرپیچی خواهد کرد. به گفته وی بخش SRT و کمپانی ZF تست ها و آزمایش های زیادی را انجام می دهند تا مطمئن شوند که گیربکس توانایی کنترل شرایط سخت در استفاده روزمره را دارد.

 بیشتر بخوانید: تعویض روغن گیربکس اتوماتیک با دستگاه 

به اعتقاد آقای هیوشل یکی دیگر از مواردی که نیاز به پدال شیفتر یا دنده پشت فرمان را توجیه می کند، رانندگی در جاده های برفی و یخی است. اکثر گیربکس های خودکار در چنین شرایطی حرکت از حالت سکون را با دنده ۲ شروع می کنند تا از ارسال گشتاور زیاد به چرخ ها و در نتیجه لیز خوردن خودرو جلوگیری شود.

اگر چه حالت برفی در بسیاری از خودروها کار مشابهی را انجام می دهد، اما پدال های پشت فرمان اجازه می دهند که راننده کنترل اوضاع را در اختیار بگیرد. طبق گفته های آقای هیوشل درست است که تلاش های زیادی برای عملکرد صحیح گیربکس در سناریوهای مختلف انجام شده، اما ممکن است شرایطی وجود داشته باشند که هنگام تنظیم گیربکس تحت آزمایش قرار نگرفته اند؛ بنابراین وجود این پدال ها اختیار عمل بیشتری به راننده داده و او می تواند عامل اصلی در کنترل خودرو باشد.

با در نظر گرفتن همه موارد می توان گفت وجود پدال های پشت فرمان هر چند یک ضرورت نیست، اما باعث نقش آفرینی بیشتر راننده در فرایند رانندگی می شود. با استفاده از این پدال ها راننده هر زمان می تواند بهترین دنده را بر اساس شرایط پیش رو انتخاب کند. لذت رانندگی فاکتور مهم دیگریست که این پدال ها برای افراد جوان تر و به اصطلاح ماشین باز به ارمغان می آورند.