شرکت Jatco چیست ؟

شرکت Jatco چیست و چه جایگاهی در صنعت خودرو دارد؟

معرفی کلی Jatco

Jatco Ltd.  مخفف Japan Automatic Transmission Company، یک شرکت ژاپنی کاملاً تخصصی در زمینه طراحی و تولید گیربکس‌های اتوماتیک است. دفتر مرکزی این شرکت در شهر Fuji، استان Shizuoka ژاپن قرار دارد و بیش از ۸۰۰۰ نیروی انسانی در سطح جهانی در استخدام دارد.

تاریخچه تأسیس و تحولات مالکیتی

• سال ۱۹۴۳: تأسیس اولیه شرکت مادر در قالب یک واحد فنی در نیسان
• سال ۱۹۷۰: جداسازی بخش گیربکس و ایجاد شرکت JATCO Co., Ltd
• سال ۲۰۰۲: ادغام با TransTechnology Ltd و تأسیس برند جدید Jatco Ltd
• در حال حاضر، سهام‌داران اصلی آن عبارت‌اند از:
  • Nissan (75%)
  • Mitsubishi Motors
  • Suzuki Motor Corporation

این یعنی Jatco یک شرکت کاملاً وابسته به صنعت خودروسازی ژاپن، ولی با عملکرد جهانی است.

جایگاه جهانی Jatco در صنعت گیربکس

• سومین تولیدکننده بزرگ گیربکس اتوماتیک در جهان (پس از Aisin و ZF)
• رتبه اول جهانی در تولید گیربکس‌های CVT
• سالانه بیش از ۵ میلیون گیربکس تولید می‌کند
• مراکز تولید در ژاپن، مکزیک، چین، فیلیپین و تایلند
• صادرات به بیش از ۱۰ کشور جهان از جمله:
  • آمریکا، روسیه، برزیل، هند، ایران، آفریقای جنوبی

مشتریان اصلی Jatco

Jatco مستقیماً تأمین‌کننده گیربکس برای برندهای زیر است:

• Nissan  (شریک استراتژیک)
• Renault
• Mitsubishi
• Suzuki
• Chery  (چری)
• Dongfeng
• Geely / Volvo  (در برخی پروژه‌های چینی)

حضور Jatco در ایران

در بازار ایران، گیربکس‌های Jatco بیشتر در خودروهای زیر دیده می‌شن:

• نیسان ماکسیما، جوک، قشقایی، تیانا
• چری آریزو ۵، تیگو ۵، تیگو ۷
• MVM X22، X33، 530، 550
• رنو فلوئنس و اسکالا در برخی نسخه‌ها

تخصص Jatco در تولید گیربکس‌های اتوماتیک

تمرکز تخصصی بر گیربکس‌های CVT

Jatco بیش از هر شرکت دیگری در دنیا روی گیربکس‌های CVT (متغیر پیوسته) تمرکز داره و به‌نوعی می‌شه گفت که "پدرخوانده گیربکس‌های CVT مدرن" محسوب میشه.

CVT یا گیربکس متغیر پیوسته، به‌جای دنده‌های سنتی، از دو پولی با قطر متغیر و یک تسمه یا زنجیر فلزی استفاده می‌کنه تا نسبت دنده را به‌صورت مداوم تغییر بده. این فناوری باعث تعویض دنده بدون ضربه و مصرف سوخت پایین میشه.

Jatco  با معرفی نسل‌های پیشرفته‌ای از CVT در دهه ۲۰۰۰، سهم بزرگی از بازار نیسان، میتسوبیشی، چری و دیگر برندها را به‌دست آورد.

مهم‌ترین مدل‌های گیربکس CVT ساخت Jatco

آیا Jatco فقط CVT تولید می‌کند؟

در کنار CVT، شرکت Jatco تولید گیربکس‌های AT (سیاره‌ای) و DCT  (دوکلاچه) را هم به‌صورت محدود انجام می‌دهد؛ ولی تمرکز اصلی و فروش عمده آن‌ها همچنان روی CVT است.

ویژگی‌های فنی گیربکس‌های Jatco

• طراحی کم‌حجم و سبک برای نصب در خودروهای شهری
• استفاده از زنجیر فلزی یا تسمه فولادی با کنترل دقیق هیدرولیکی
• ECU اختصاصی برای مدیریت تعویض پیوسته دنده
• سازگار با سیستم‌های Start-Stop و هیبریدی

خودروهای مجهز به گیربکس Jatco در بازار ایران

در سال‌های اخیر، به‌دلیل همکاری گسترده Jatco با برندهایی مثل نیسان، چری، ام‌وی‌ام و رنو، بسیاری از خودروهای موجود در بازار ایران، چه وارداتی و چه مونتاژی، به گیربکس‌های ساخت Jatco مجهز شده‌اند.

در ادامه، رایج‌ترین مدل‌های خودرو در ایران که از گیربکس‌های Jatco استفاده می‌کنند، بررسی می‌کنیم:

خودروهای وارداتی با گیربکس Jatco

خودروهای چینی مونتاژی با گیربکس Jatco

نکات مهم برای مالکان این خودروها

• اکثر گیربکس‌های بالا از نوع CVT هستند و نیاز به روغن مخصوص (NS-2 یا NS-3) دارند.
• استفاده از روغن نامناسب یا تأخیر در تعویض، در خودروهایی مثل آریزو ۵ یا X22 باعث ضربه در شروع حرکت یا داغ شدن گیربکس میشه.
• گیربکس‌های Jatco به شدت به تنظیم فشار روغن، تمیزی فیلتر و دمای کارکرد حساس هستند.

روغن گیربکس مناسب برای گیربکس‌های Jatco

یکی از رایج‌ترین دلایل خرابی گیربکس‌های CVT در ایران، استفاده از روغن نامناسب یا تقلبی هست. گیربکس‌های Jatco (به‌ویژه مدل‌های CVT7 و CVT8) به‌شدت نسبت به نوع و کیفیت روغن حساس هستند، و کوچک‌ترین اشتباه در انتخاب روغن می‌تونه باعث لغزش، کوبش، داغ شدن، و خرابی کامل گیربکس بشه.

استانداردهای روغن گیربکس CVT ساخت Jatco

Jatco خودش روغن تولید نمی‌کنه، اما برای هر نسل گیربکس، استاندارد مشخصی برای روغن تعریف کرده که توسط برندهایی مثل Nissan، Idemitsu، Eneos، Total تولید و عرضه می‌شن:

روغن‌های اصلی قابل اطمینان در بازار جهانی

هشدار درباره روغن‌های نامناسب

بعضی روغن‌های ATF (مثل Dexron یا T-IV) به‌اشتباه در گیربکس‌های CVT Jatco ریخته می‌شن که نتیجه‌ای جز فاجعه نداره:

• ایجاد لرزش شدید هنگام حرکت اولیه
• بالا رفتن دمای گیربکس
• خرابی توربین و شیرهای کنترل فشار
• افت دائم شتاب و عملکرد
• فعال شدن حالت اضطراری (Limp Mode)

توصیه برای کاربران ایرانی

اگر به روغن اصلی Nissan دسترسی نداری، از بین این گزینه‌ها استفاده کن:

• Idemitsu CVT (ترجیحاً ژاپنی)
• Total Fluidmatic CVT (سفارشی)
• Ravenol CVT NS2/NS3
  و مهم‌تر از همه، مطمئن شو که روغن نو، پلمب و اصل باشه و حتماً استاندارد NS-2 یا NS-3 روی بسته‌بندی قید شده باشه.

مزایا و معایب گیربکس‌های Jatco

گیربکس‌های ساخت Jatco، به‌ویژه مدل‌های CVT، در کنار مزایای قابل‌توجهی که دارند، نقاط ضعفی هم دارن که مخصوصاً در شرایط آب‌وهوایی و ترافیکی ایران مهم می‌شن. شناخت این موارد برای تصمیم‌گیری در خرید خودرو، نگهداری و تعمیر بسیار حیاتی‌ست.

مزایای گیربکس‌های Jatco

1.  نرمی عالی در تعویض دنده

به دلیل پیوستگی در انتقال قدرت (بدون دنده‌دنده شدن)، تجربه رانندگی با گیربکس‌های CVT ساخت Jatco بسیار نرم، بی‌صدا و بدون لرزش هست.

1. مصرف سوخت پایین

با نگه‌داشتن موتور در محدوده بهینه دور موتور، CVT مصرف سوخت را به‌طور چشمگیری کاهش می‌دهد. به‌همین دلیل خودروهایی مثل تیگو ۵ یا آریزو ۵ عملکرد اقتصادی‌تری دارند.

1. طراحی سبک و کم‌حجم

در مدل‌هایی مثل JF015E، گیربکس برای استفاده در خودروهای جمع‌وجور طراحی شده و باعث کاهش وزن خودرو و افزایش شتاب اولیه می‌شود.

1.  سازگاری با موتورهای توربو و هیبرید

برخلاف گیربکس‌های قدیمی، CVTهای Jatco به‌خوبی با موتورهای توربوشارژ و سیستم‌های HEV هماهنگ می‌شن. مثلاً در نیسان قشقایی توربو یا آلتیما هیبرید عملکرد خوبی دارن.

1.  هزینه تولید و مونتاژ پایین‌تر برای خودروساز

همین موضوع باعث شده بسیاری از خودروسازهای چینی و حتی برندهایی مثل نیسان از Jatco در مدل‌های اقتصادی استفاده کنن.

معایب گیربکس‌های Jatco

1. حساسیت بالا به نوع روغن و نگهداری

استفاده از روغن غیر استاندارد یا تعویض دیرهنگام، به‌سرعت باعث داغ شدن، لغزش و آسیب شدید به سیستم می‌شه.

2. افت عملکرد در سربالایی یا تحت فشار زیاد

در بسیاری از خودروهای دارای CVT Jatco، هنگام شتاب‌گیری شدید یا حرکت در سربالایی، افت گشتاور یا تأخیر در انتقال قدرت احساس میشه.

3. داغ شدن در ترافیک شهری

به‌خصوص در مدل‌های قدیمی‌تر مثل JF011E، در ترافیک‌های سنگین، اگر روغن مناسب یا خنک‌کاری خوب انجام نشه، دمای گیربکس به سرعت بالا میره و باعث خرابی میشه.

4. هزینه بالای تعمیر در صورت خرابی

به‌خاطر قطعات خاص (مثل پولی‌ها، تسمه، پمپ فشار متغیر) تعمیر کامل این گیربکس‌ها نسبت به AT یا DCT هزینه‌برتره و نیاز به تعمیرکار ماهر داره.

5. نداشتن حس تعویض دنده برای برخی راننده‌ها

برای بعضی راننده‌ها که به دنده‌دنده شدن عادت دارن، CVT حس "رانندگی واقعی" رو نداره. )هرچند بسیاری از خودروها امروز شبیه‌ساز تعویض دنده روی CVT دارن(

نکات تخصصی در تعمیر و نگهداری گیربکس‌های Jatco

گیربکس‌های Jatco – به‌خصوص مدل‌های CVT – ساختار بسیار دقیقی دارن و تعمیر یا حتی سرویس اشتباه اون‌ها می‌تونه منجر به خرابی کامل بشه. در این بخش، نکات عملی و فنی برای افزایش عمر، جلوگیری از خرابی و تشخیص زودهنگام مشکل رو با هم مرور می‌کنیم.

دیاگ و تشخیص خطا در گیربکس‌های Jatco

گیربکس‌های CVT ساخت Jatco معمولاً به ECU مستقل متصل هستن و دارای سیستم‌های پایش داخلی برای:

• دمای روغن
• فشار هیدرولیک
• لغزش پولی‌ها
• وضعیت عملکرد شیرهای برقی

برای دیاگ دقیق این گیربکس‌ها، باید از دستگاه دیاگ حرفه‌ای با قابلیت خواندن کدهای TCM و CVT استفاده بشه، مثل:

• Consult III Plus  (نیسان)
• LAUNCH X431
• AUTEL Maxisys Elite
• XTool CVT Tester  (برای پولی‌های CVT)

رایج‌ترین خطاها در دیاگ این گیربکس‌ها:

• P0846 – خطای سنسور فشار روغن
• P0746 – گیر کردن سوپاپ کنترل فشار
• P1778 – خطای پولی CVT
• P0868 – فشار پایین سیستم روغن

زمان و نحوه تعویض روغن

توجه:

• تعویض باید با دستگاه ساکشن و گردش روغن (CVT Flush) انجام بشه
• فیلتر داخلی (که داخل پوسته گیربکس تعبیه شده) معمولاً همراه تعویض روغن تعویض میشه
• فیلترهای خارجی هم در برخی مدل‌ها موجوده (در کنار رادیاتور روغن)

قطعات پر خرابی در گیربکس‌های Jatco

با انجام سرویس اصولی، استفاده از روغن مناسب، و دیاگ منظم، می‌تونی عمر گیربکس‌های Jatco رو به بیش از ۲۰۰ هزار کیلومتر برسونی.

جمع‌بندی نهایی + مشاوره تخصصی برای گیربکس Jatco

اگر خودروی شما یکی از مدل‌های نیسان، چری، ام‌وی‌ام یا رنو هست، احتمال بسیار زیاد از گیربکس‌های CVT ساخت Jatco  استفاده می‌کنه.

در این مقاله یاد گرفتیم:

• شرکت Jatco یکی از سه تولیدکننده بزرگ گیربکس دنیاست
• تخصصش روی گیربکس‌های CVT، مخصوصاً مدل‌های JF015E، JF016E، JF017E
• استفاده از روغن مناسب مثل NS-2 / NS-3 کلید طول عمر بالاست
• شایع‌ترین خرابی‌ها قابل پیشگیری هستن، به‌شرط سرویس منظم و دقیق
• مقایسه با Aisin و Punch نشون داد که Jatco برای خودروهای شهری انتخاب خوبی‌ست، ولی نسبت به Aisin حساس‌تر و پرهزینه‌تر در تعمیرات هست

خدمات تخصصی گیربکس CVT در Carhospital

ما در بیمارستان خودرو به‌صورت تخصصی روی عیب‌یابی، سرویس، تعویض روغن و تعمیر کامل گیربکس‌های Jatco فعالیت داریم.
اگر خودرو شما دارای یکی از علائم زیر است:

• لرزش یا تأخیر در شروع حرکت
• روشن شدن چراغ چک با خطای گیربکس
• افت شتاب یا صدا در زمان حرکت
• داغ شدن گیربکس یا کوبش در ترافیک

همین حالا با ما تماس بگیرید یا از طریق فرم آنلاین، مشاوره رایگان بگیرید.

پیشنهاد مطالعه مقالات مرتبط:

• روغن مناسب برای گیربکس Jatco + جدول NS-2 و NS-3
• تفاوت CVT با AT و DCT؛ کدام بهتر است؟
• آموزش تشخیص خرابی گیربکس‌های چری و ام‌وی‌ام
• معرفی انواع گیربکس اتوماتیک در ایران (پیلار اصلی)